تیوکل ، لاستیکی سنتزی است که با افزودن گوگرد به انتهای زنجیرهایش ، استحکام و خواص ویژهای به خود میگیرد و خصلت ارتجاعی بیشتری پیدا میکند.
تیوکل ، پلیمری از اتیلن دیکلراید است که به آن ، گوگرد اضافه شده و فرمول نهایی بصورت C2H4S4 در آمده است. این ترکیب ، حدود 82% گوگرد است و چون وزن مولکولی بالاست، ساختمانش احتمالا زنجیری است با گروه اتیلن مشخص و دست نخورده.
در تهیه این پلیمرها ، از هیدروکسیدسدیم استفاده میشود که با عمل جوشاندن تغلیظ میشود. این هیدروکسید غلیظ شده ، نصف گوگرد افزوده شده را جذب میکند و مادهای پودری شکل را بوجود میآورد. لذا هر چهار گروه اتم گوگرد دو به دو به طریقه متفاوتی از هم متصل شدهاند. مقدار در صد بالای گوگرد در ترکیب ، ناشی از سولفید سدیم تولیدی در اثر ترکیب هیدروکسید سدیم با گوگرد است.
اسیدی شدن محلول ، H2S و دیتیول اتیلن آزاد میکند. منشا تشکیل پلیمر ، پیوند دیسولفید در آن است:
SH2 + HS – CH2 – CH2 – SH
دو اتم گوگردی که توسط سدیم هیدروکسید جذب شده ، در پلیمر اولیه در محلول جامد نخواهد بود و توسط استن و جوشاندن قابل استخراج نیست. بعلاوه دو اتم گوگرد میتوانند با دو اتم گوگرد موجود در زنجیر کئوردینه شوند و بدین ترتیب قابل استخراج گردد. از طرفی چون مقادیر کمی از تتراسولفیدسدیم باقی میماند، احتمال تشکیل گروههای نهایی در مرکاپتان نیز میرود.
وسایل مورد نیاز:
بشر
بالن
دستگاه رفلکس
هیدروکسید سدیم
پودر گوگرد
دیکلرو اتان
هیدروکسید سدیم را در آب حل کرده ، میجوشانید تا تغلیظ شود. سپس به آن ، گوگرد اضافه کنید تا حدی که بیشتر گوگرد در آن حل گردد. بعد آن را در بالنی اضافه کرده و به آن دیکلرو اتان اضافه کنید و مخلوط را رفلکس کنید تا کلوئیدی اسفنجی تهی و تشکیل گردد.
نتیجه
یکی از خواص مهم پلی سولفیدها (که لاستیکی که تهیه کردهاید جزو آنهاست) ، مقاومت آنها در برابر حلال است. پلیمرها بر اساس خواص متفاوتشان کاربردهای زیادی پیدا میکنند. عده ای در تهیه و ساخت چسبها و رزینها و رنگها کاربرد دارند. عدهای دیگر فرم لاستیکی دارند و برای ساخت قطعاتی با حالت ارتجاعی بکار میروند.
لاستیک تیوکل در ساخت لولههای گاز اتومبیل و مراکز سرویس آنها ، پوششهای کابل ، پوشش منسوجات و بالن بسیار کاربرد دارد. از خواص مهم لاستیک تیوکل ، مقاومت فوقالعاده آنها در برابر حلال و روغن ، پایداری فوقالعاده در برابر کهنگی ، اوزون و نور آفتاب ونفوذ ناپذیری در برابر گازها و بخارهاست و بر اساس این خواص ، کاربرد وسیعی دارد.